AUTOBEZSENS
Motohistoria: pierwszy wyścig na Wyspie Man
Wpisy ostatnio są rzadziej, bo mam tyle spraw na głowie, że nie ma kiedy pisać. Ale spokojnie, nie znudziło mi się prowadzenie bloga! A teraz, do rzeczy:O wyścigach motocyklowych na wyspie Man słyszeli niemal wszyscy. Jest to rzecz absolutnie niesamowita, wspaniała i piękna. Mimo, że sam nie jestem fanem motocykli, to Isle of Man TT (a także Manx GP) wielbię straszliwie. Choć sam bałbym się tam wystartować. Aczkolwiek znając siebie, gdyby mi ktoś dał motocykl i kazał tam jechać szybko, to bym pewno spróbował. I rozwalił się najdalej po kilku zakrętach, bo ja z jednośladów ogarniam tylko rower i WSK 125, a i to nie najlepiej. No ale mało kto pamięta, że po słynnej trasie ścigano się także samochodami. I nie mówię tu o niedawnych przejazdach organizowanych przez Subaru. Mówię o zorganizowanych w 1904 roku zawodach Gordon Bennett Car Trials.Wszystko zaczęło się od... rządowego zakazu. Konkretnie chodzi o wprowadzony w 1903 roku w Wielkiej Brytanii zakaz przekraczania 20 mil/h (32 km/h). Plus zakaz wyścigów samochodowych. James Gordon Bennett Jr., wydawca New York Herald, milioner i miłośnik sportu we wszelkich odmianach miał więc problem. Chciał on zorganizować zawody samochodowe w Anglii, ale w tych warunkach wydawało się to niemożliwe. No ale od czego jest ciesząca się całkiem sporą autonomią Wyspa Man. Lokalne władze mogły sobie zignorować to, co działo się w reszcie Wielkiej Brytanii i po prostu pozwolić na wyścigi na swoim terytorium. A, że do tej pory na wyspie było dość nudno, to stwierdzono, że warto spróbować.No i spróbowano. I to jak! Udostępniono aż 52,15 mil dróg (niecałe 84 km). A jakby tego było mało, to trzeba było pokonać sześć okrążeń. Mapa trasy (nazwanej Highroads Course) znajduje się poniżej:Dla porównania, trasa po której dziś jeździ się motocyklami (Snaefell Mountain Course):Tak, w 1904 roku trasa była dłuższa. I o asfalcie też nikt jeszcze nie słyszał. Rozstawiono na niej punkty kontrolne, przez które należało przejeżdżać powoli. Ale poza nimi można było z dowolną prędkością. Co ciekawe sam wyścig (plus dwie inne konkurencje, o których później) miał być tylko eliminacją do zawodów Gordon Bennett Cup rozgrywanych w Niemczech. Trzy najlepsze auta z Wyspy Man dostawały możliwość wystartowania tam.W każdym razie 23-go czerwca 1904 rozpoczęła się trwająca do dziś historia ścigania na Wyspie Man. Pogoda tego dnia była podobno wspaniała, wokół trasy zgromadziło się więc sporo widzów. Lista startowa wyglądała następująco: J. W. Stocks (Napier), John Hargreaves (Napier), Clifford Earp (Napier), Campbell Muir (Wolseley), Selwyn F. Edge (Napier), Sidney Girling (Wolseley), Charles Jarrot (Wolseley), M. Edmond (Darracq) oraz Mark Mayhew (Napier).John Hargreaves i jego NapierPoczątkowo dominowali zawodnicy startujący autami Napier, zajmując pięć pierwszych pozycji. Jednak od trzeciego okrążenia, zaczęli się do nich zbliżać startujący Wolseley'ami Girling i Jarrot. Sprzyjalo im też szczęście: Edge i Hargreaves musieli zatrzymać się, by zmienić koła. O ile jeszcze Edge zdołał obronić trzecie miejsce to Hargreaves musiał ustąpić pola kierowcom aut Wolseley. Ze względu na ekstremalną trudność trasy, postanowiono skrócić dystans i zakończono zawody po pięciu okrążeniach. Klasyfikacja na mecie wyglądała więc następująco:1. Earp (Napier), 7 godzin 32 minuty2. Stocks (Napier), 7 godzin 45 minut;3. Edge (Napier), 7 godzin 55 minut4. Jarrott (Wolseley), 7 godzin 59 minut5. Girling (Wolseley), 8 godzinClifford Earp - zwycięzca wyściguZdjęć z wyścigu praktycznie nie ma, ale zachował się materiał filmowy:Poza tym rozegrano też próby przyspieszenia w Douglas i krótką próbę górską w Ramsey. Oba miejsca również znajdują się na Wyspie Man. Niestety nie znalazłem wyników tych prób. Wiadomo tylko, ze w wynikach Gordon Bennett Cup 1994 widnieje Sidney Girling (Wolseleyem), Selwyn Edge (Napier) i Charles Jarrott (Wolseley). Czyli to właśnie ci kierowcy najlepiej poradzili sobie podczas wszystkich prób na Wyspie Man i zakwalifikowali na wyjazd do Niemiec. Zapewne zauważyliście, że wśród tej trójki nie ma zwycięzcy wyścigu na Wyspie Man, Clifforda Earpa. No cóż, podczas jednej z późniejszych prób rozbił on swój samochód:Rok później również odbyły się Gordon Bennett Car Trials na Wyspie Man. Dzień po nich, po raz pierwszy w historii wyspy rozegrano zawody motocyklowe.Samochody na Wyspie Man ścigały się zaś w różnych formach do 1953 roku. Poza tym, do dziś organizowane są tam rajdy samochodowe.Zaś kiedy patrzymy na słynne wyścigi motocyklowe, to pamiętajmy - to wszystko zaczęło się od pojazdów wyposażonych w cztery koła!