Motofilm
Tarcze hamulcowe/układ hamulcowy
Jednym z najważniejszych układów w naszych samochodach jest bez wątpienia układ hamulcowy. To od niego w znacznym stopniu zależy nasze bezpieczeństwo. Przyjrzyjmy się więc mechanice jego działania. Metody działania hamulców Zacznijmy od tego, że aby zatrzymać, bądź spowolnić jadący samochód, należy przyłożyć do niego odpowiednio skierowaną siłę hamującą. Nie trudno się domyślić, że zwrot tej siły musi być przeciwny do zwrotu prędkości poruszającego się samochodu, a od wartości tej siły będzie zależał czas po jakim zatrzyma się nasze auto. Gdzie więc przyłożyć tę siłę? Konstruktorzy pierwszych samochodów zadecydowali o tym, aby siłę hamującą pojazd tworzyła suma momentów hamujących każde koło samochodu. W celu uzyskania wspomnianego momentu sił został opracowany prosty mechanizm określany jako hamulec. W konstrukcjach samochodowych zwykło się stosować dwa typy hamulców. Pierwszym z nich jest starszy, aczkolwiek nadal stosowany (zwłaszcza w tylnych kołach) – tak zwany hamulec szczękowo-bębnowy, a za bardziej nowoczesną konstrukcje uważany jest hamulec tarczowy, który dzisiaj omówimy. Jeżeli myślicie o wymianie tarcz hamulcowych na nowe polecamy Wam ofertę sklepu internetowego iParts.pl. Jak działa hamulec tarczowy? Jak napisałem wcześniej, wszystko sprowadza się do wytworzenia momentu hamującego. Proste podstawy fizyki mówią, że aby otrzymać moment potrzebne jest nam odpowiednie ramię i siła. Ramię uzyskujemy poprzez rozmiar tarczy hamulcowej, dlatego im większa tarcza, tym hamowanie może być efektywniejsze. Siła potrzeba do wytworzenia momentu jest uzyskiwana w miejscu obustronnego przyłożenia płaskich wkładek ciernych stykających się z oszlifowaną tarczą hamulcową. Tarcza jest przymocowana nieruchomo do piasty koła, więc obraca się razem z nim, a wkładki znajdują się w korpusie zacisku obejmującego tarczę, więc nie poruszają się ruchem obrotowym. Aby zapewnić jednakowy docisk zarówno jednej, jak i drugiej wkładki ciernej stosuje się tak zwany system z dwoma rozpieraczami. Jak sama nazwa wskazuje stosuje on dwa rozpieracze hydrauliczne umieszczone naprzeciw siebie po obu stronach tarczy, dociskając równomiernie zaciski z wkładkami ciernymi. Jeżeli jesteście zainteresowani korzystną ofertą tarcz, to zapraszamy do skorzystania z oferty tarcz hamulcowych w iParts.pl. W większości tarcze są wykonane ze stali lub jako odlewy żeliwa. Standardowa ich grubość mieści się w przedziale od 12 do 20 milimetrów. Kilka słów o układzie hamulcowym Zastanawialiście się kiedyś, jak to się dzieje, że naciskając na środkowy pedał samochód nagle zwalnia? Już wyjaśniam. Otóż zdecydowanie najczęściej do uruchamiania hamulców w samochodach osobowych służy hydraulika. To dzięki niej jesteśmy w stanie przenieść siłę naszej prawej nogi na siłę dociskającą okładziny cierne do tarczy, a dzieje się to za pośrednictwem płynu hamulcowego. W hydraulicznym układzie hamulcowym ruch pedału powoduje przesunięcie się tłoka w pompie hamulcowej, który następnie przetłacza przewodami hamulcowymi wspomniany płyn do cylinderków rozpieraczy. W kolejnym etapie, ruch rozpieraczy powoduje dociskanie wkładek ciernych do tarczy co zostało opisane wyżej. Osoby bardziej znające się w temacie z pewnością dostrzegły fakt pominięcia przeze mnie układu wspomagającego hamowanie. W rzeczywistości bowiem wspomaganie to nie jest potrzebne lecz powszechnie stosowane ze względu na zwiększenie komfortu, a w zasadzie bezpieczeństwa kierującego. Z reguły wspomaganie układu hamulcowego odbywa się z pomocą urządzenia hydrauliczno-pneumatycznego, które zwiększa siłę działającą na tłok pompy hamulcowej korzystając z podciśnienia w przewodzie dolotowym silnika. A co, gdy hamulce przestaną działać? Oczywiście może się tak zdarzyć, ale konstruktorzy dążą do zminimalizowania prawdopodobieństwa całkowitego odcięcia układu hamulcowego. W praktyce nosi to nazwę wieloobwodowych mechanizmów uruchamiających hamulce. Idea jest bardzo prosta. Zamiast stosować tylko jedną drogę uruchamiania hamulców stosuje się ich kilka, co najmniej dwie. Wtedy jeśli jedna zawiedzie, istnieje szansa, że druga będzie wciąż sprawna. Najczęściej stosowany jest dwuobwodowy układ krzyżakowy, który łączy jedną „nitką” układu hamulcowego jedno koło przednie z jednym kołem tylnym znajdującym się po przekątnej podwozia. W przypadku awarii części układu (np. nieszczelności), do dyspozycji kierowcy są jeszcze dwa koła hamujące. Jedno z przodu, drugie z tyłu auta. Oprócz krzyżakowego są jeszcze inne schematy dwuobwodowych układów hamulcowych. Najlepszą możliwością byłby zdublowany układ hamulcowy na wszystkie koła, lecz jest on zdecydowanie najdroższy i stosowany tylko w droższych samochodach wyższej klasy. Działa on w sposób podwojenia układu hamulcowego. Jeśli jedna „nitka” się popsuje to kierowca będzie nadal hamował wszystkimi kołami. Co wiąże się z takimi rozwiązaniami? W skład układu hamulcowego muszą wchodzić dwie pompy główne, każda do osobnego układu. Zazwyczaj w tym celu stosowana jest pompa podwójna składająca się z wydłużonego cylindra i dwóch tłoczków, gdzie każdy pompuje płyn hamulcowy do osobnego układu. Należy jednak pamiętać, że żaden układ hamulcowy nie zapewni bezpieczeństwa jeśli użytkownik nie będzie o niego dbał. Za standardowe uważa się cykliczną wymianę klocków oraz tarcz hamulcowych.